سختچوبها از درختانی تولید میشوند که سوزنیبرگ نباشند. به این درختان، برگریز (درختانی که برگ آنها در پاییز ریزش میکند) گفته میشود. نام علمی آنها انجیوسپرم (Angiosperms) بوده و برخی از آنها عبارتند از درخت بلوط، افرا، گیلاس، ماهون و گردو. گونههای سختچوب لزوما از نرمچوبها مستحکمتر نیستند، اما اکثر سختچوبها دارای بافتهای چوبی خاص و بسیار زیبا میباشند.
لازم به ذکر است که درختانی مانند نخل و بامبو در دستهی سختچوبها طبقهبندی میشوند، اما از گونههای درختان برگریز نیستند. این درختان از نظر علمی جزو گیاهان تکلپهای هستند، اما از آنجایی که ویژگیهای مشترک زیادی با سختچوبها دارند، در این دسته طبقهبندی میشوند. همچنین بامبو و نخل ممکن است گاهی اوقات در دستهی چوبهای صنعتی طبقهبندی شوند.
چوب بلوط، فشره و محکم است و نماد قدرت و استقامت میباشد و از گذشته خیلی دور یکی از مهمترین مصالح ساختمانی در اروپای شرقی بوده است. در گذشته علاوه بر مصرف انبوه الوار بلوط در ساختمانسازی، از چوب بلوط برای ساختن کشتیهای بازرگانی و جنگی استفاده گسترده میشده است. چوب بلوط به رنگ قهوه ای روشن تا تیره و درشت بافت است. این چوب نسبتاً نیمه سخت و نیمه سنگین تا سنگین است و در برابر سایش و رطوبت مقاومت زیادی دارد و بهترین چوب برای پارکت، ساخت مبلمان، کتابخانه، میز و صندلی، تهیه روکش، اسکله سازی، تراورس (چوب های نصب شده در زیر ریل راه آهن)، ساخت واگن، کشتی سازی، تیرهای شبکه مخابراتی و مدل سازی است.
نام انگلیسی: Oak
نام علمی: Quercus
نوع چوب: سخت چوب
محل رویش: نیمکره شمالی
چوب بلوط نوعی سختچوب است و احتمالا یکی از پرطرفدارترین نوع چوبها به شمار میرود. استادکاران علاقهی زیادی به کار با چوب بلوط دارند، خصوصا در ساخت مبلمان لوکس و یا لوازم موروثی خانوادگی، زیرا محصولات ساخته شده با این چوب، تا چندین نسل ماندگاری خواهند داشت.
بلوط قرمز و بلوط سفید دو گونهی اصلی از این چوب هستند. بلوط قرمز همان طور که از نامش پیداست، دارای زمینهی رنگی قرمزتری بوده و به راحتی در چوب بریها یافت میشود. همچنین چوب بلوط قرمز کمی از بلوط سفید نرمتر میباشد و بنابراین کار با آن آسانتر است.
چوب بلوط سفیدی دارای سختی بسیار بالایی میباشد و از این رو در ساخت کفپوشهای چوبی گزینه مناسبی به شمار میرود. همچنین این چوب در برابر پوسیدگی مقاومت خوبی دارد و با استفاده از روکشهای محافظتی مناسب، میتوان از آن در فضای بیرون استفاده کرد.
یکی از نکات مهمی که در مورد کار با چوب بلوط باید بدانید آن است که این چوب باید کاملا با محیط و هوای محل کار شما وفق داده شود. زیرا چوب بلوط تحت تاثیر تغییرات رطوبت و دما، دچار تورم یا تغییر حجم میشود، بنابراین باید به این موضوع دقت کنید، خصوصا در ساخت کفپوشها یا بشکههای چوبی که قرار است مایعات در آنها نگهداری شود.
چوب بلوط انواع پوششها و رنگها را به راحتی میپذیرد. هرچند استادکاران بر این عقیده هستند که بافت طبیعی و زیبای چوب بلوط را نباید با رنگها و پوششهای غیر شفاف پنهان نمود، چرا که اگر قصد رنگآمیزی محصول نهایی را دارید، با قیمتی بسیار ارزانتر میتوانید چوبهای مقاوم و مشابهی را خریداری کنید. پس بهتر است بر روی سطح چوب بلوط تنها از یک لایه روغنی شفاف استفاده کنید.
نام علمی این چوب راش، Fagus orientalis است. راش در جنگلهای ایران موجود میباشد. راش درختی است سایه پسند و از این رو دارای شاخ و برگ فراوان میباشد. از خواص ظاهری چوب راش، درون نامشخص و به رنگ کرم مایل به قرمز است. دوایر سالیانه فشرده و در نتیجه در مقاطع طولی، دارای خطوط کم و بیش مشخص ناشی از آن است. از بارزترین خصوصیات آن می توان به پره های چوبی در مقاطع طولی اشاره کرده که در مقطع شعاعی به پرمگس و در مقطع مماسی به دوک معروفند و این پره ها به صورت لکه های قرمز دیده می شود. چه بسا گاهی این پرمگس های زیبا عیب محصوب می شوند، زیرا به عقیده نجاران این بخشهای چوب پس از رنگ کاری سیاه می شوند. گونه راش چوبی نیمه سنگین و دارای بافتی همگن و تقریبا مقاوم در برابر حشرات و قارچها است. گرده بینه های درجه ۱ و ۲ راش در ایران بیشتر به مصرف کارخانجات روکش و تخته لایه می رسد و گرده بینه های درجه ۳ پس از تبدیل به الوار به بازار تهران روانه می شوند. به دلیل بافت همگن و درجه سختی مناسب، این چوب بیشترین تقاضا را برای خرید به منظور تهیه مبل در بازار دارد. همچنین به دلیل قابلیت آغشتگی با انواع محلولهای حفاظتی، بیشترین گونه مصرفی در کارخانه های اشباع است. البته اخیرا گونه های خارجی راش از طریق آذربایجان وارد ایران شده است که بنا به ادعای مبل سازان و فروشندگان چوب کیفیت چوب راش ایرانی را ندارد ولی به دلیل ابعاد و رطوبت مناسب تخته ها میزان ضایعات کمتری، در امر فرآیند تولید دارد. چوب راش برای ساختن در و پنجره، تراورس راه آهن، میز و صندلی، مبل، صندوق و غیره بکار میرود و مصرف آن بیش از دیگر چوبها است. از سلولز آن پارچههای ابریشمی لطیف و خوب تهیه میشود. زغال و هیزم آن نیز مرغوب است.
درخت گردو بسیار بلند و ارتفاع آن بین ۱۰ تا ۴۰ متر است. چوب سخت گردو از بهترین و معروفترین چوبها می باشد. چوب گردو ریز بافت، صیقل پذیر و همگن و رنگ پذیری و قابلیت کنده کاری خوب، به رنگ خاکستری مایل به قهوای تیره و دارای نقوش زیبا و نسبتاً با دوام است. این چوب، نیمه سنگین و نیمه سخت و در مقابل فشار، خمش و کشش مقاوم است. از این چوب بیشتر در کارهای هنری و تزیینی، تهیه روکش، خراطی، ساخت مبلمان، ساخت الات موسیقی، قنداق تفنگ، مجسمه سازی، منبت کاری، معرق کاری و آلات موسیقی استفاده می شود.
درخت افرا در نواحی جنگلی و در خاکهای اسیدی میروید و به خصوص در جنگلهای شمال ایران فراوان و گونههایی از آنها در باغها و پارکها برای زینت کاشته میشوند. افرا دارای گونه های مختلفی در ایران است از جمله میتوان افرا اپلت، افرا شیردار و کیکم را نام برد. بزرگترین و فراوان ترین افرای ایران، اپلت با نام علمی Insigne Bosso و نام انگلیسی Maple است. افرا چوب درون نامشخص دارد، و رنگ چوب آن سفید مایل به کرم با درخشندگی کم و بیش صدفی است. دوایر سالیانه به دلیل فشردگی چوب تابستانه در مقطع عرضی، کاملا مشخص و در مقطع مماسی، نقوش مواج و در مقطع عرضی، نقوش رگه ای مانند ایجاد کرده است که پره های چوبی ظریف و قهوه ای رنگ و براق در دو مقطع مختلف طولی به صورت لکه ها و دوک ها نمایان است. چوب افرا، چوبی است سخت، سنگین، راست تار، خوشکار، سبک و شکننده و قابل تورق و مناسب برای صنایع کف پوش و روکش سازی، ساخت تخته چند لایه، قالب کفش، ساخت لوازم مهندسی، پوشش سطوح بزرگ، دیوار ها و رویه میزها و تخته خرده چوب، قابلیت کنده کاری و ظریف کاری، مجسمه سازی، مبلمان و خراطی.